Τετάρτη 16 Μαΐου 2012

Greek Musuem's photo presentation


The Greek Museum ,The Center Greek American Heritage
Excerpts from our last Newsletter
Home
IN THE NEWS
Newsletter, 2011
Recent and Upcoming Events
About Us
Excerpts from our last Newsletter
Contact Us

Feature story:  from the front page of The National Herald, April 14, 2007!
Greek Museum's Photo Presentation
by Christopher Tripoulas
special to the National Herald
 
A special power point presentation of Greek Immigrant History in New York will take place at the 67th Street Branch library in Manhattan  (328 East 67 Street) this coming Tuesday evening April l7 at 6 pm.
The presentation is using photographs which have been collected over time, providing fascinating insights into the Greek immigrants' early arriaval into the New York area, and their trades, organizations and activities. 
The presentation is free and open to the public and will include fascinating information about the Greek work ethnic and family values as well as rags to riches success stories of Greek immigrants.
It is being organized as part of the celebrations for New Yorks' fourth annual immigrant History Week, a citywide celebration honoring the experiences and contributions of immigrants in New York City, established by Mayor Michael Bloomberg in 2004, for the purposes of developing a rich collection of free or low cost programs which build cross cultural understanding between New York's ehtnic communities.
The presentation is being organized by The Greek Museum, a non profit institution which aims to collect, preserve and interpret tangible objects represent Greek American life.  The Museum's goal is to raise public awareness of the contributions of immigrant Greeks to American culture.
"This is the second year we will be participating in New Yor City's Immigrant Week," said Museum Co-Founder, Kathy Boulukos.
Last year, the Museum presented "Our Story-Our People" a slideshow narrative at the Mid Mahhttan Libary.  This year's presentation "A Journey, A Dream and a Fulfillment - the Story of the Greek American Immigrant in New York" is a narrative hsitory and photographic prsenation of the under documented minority.
The presentation's main objective is to "help raise awareness about the story of Greek immigrants", Mrs. Boulukos said, stressing the necessity and importance of this undertaking "because our history is being lost".
Mrs. Boulukos and Anastasia Nicholas, her co-founder, have been working on making the Museuma reality for the past ten years.  "Right now, we're looking for a permanent location in New York City to house the Museum.  The problem is finding the right location and raising enough money,", Mrs. Boulukos said.
According to Mrs. Boulukos, the Museum would include exhibition space to showcase permanent and rotating exhibits petaining to the Greek American Immigrant experience, as well as displays of particular interest to children about their forefathers.  The permanent exhibition area would showcase embroideries, costumes, jewelry, pottery, household items, photographs and religious objects.  The Museum library would house research material regarding entry to America and geneologicl records.  Newspapers, books, magazines and manuscripts would be displayed.  A section of the Museum would be devoted to oral history, including vignettes of older Greek immgirants speaking about their lives.  Additionally, a music history would empahsize the early music of the immgirants.]
The role of ethnic organizations, the church and Greek schools will be a major part of the dislay, Mrs. Boulukos said, showing their value to the life of the Greek Americans.  A space for concerts, dance recitals, lectures, recptions and art exhibits will also be incorporated into the eventual site.
As to the level support she has received from the Greek American community, "There has been a good amount of support from the community, but we still have no major donors", Mrs. Boulukos said.  Major Hellenic organizations have not yet lent their support to helping the Museum securing a site in New York.
"I sent a letter to SAE (Council of Hellenes Abroad)  five years ago, and I received absolutely no response.  The y never accepted or declined our proposal.  They just didnt reply,"  she said, but in light of the recent elections and new administration running the SAE regional council in the United States, she is considering an attempt to reestablish contact with SAE's leadership stateside.
Mrs. Boulukos emphasized that the Museum needs to be a community wide effort.  "Our communty needs to realize that we have to work together to preserve our heritage", she said, adding that she is not expecting help from Greece or public benefit foundation based in Greece.  "But this should be a project accompplished  by the Greek American Community, " she said.
There are 24 other ethnic museums in New York,  she pointed out, and there are already two Greek museums in the United States, In Chicago and Salt Lake City, citing the Hellenic Museum and Cultural Center in Chicago as a source of inspiration.
Anastais Nichalas and I went to Chicago to attend a convention and happened to see a brochure for the Hellenic Museum there.  We thought if Chicago could do it, so could New York:", Mrs. Boulukos said, adding that the other Greek museums have been supportive and are anxiously awaiting the official opening of the Greek Museum in New  York so that they can have rotating exhibits. "They keep telling us hurry up andget the musuem going, she said.
Asked abou the differences she sees between the Museum she is trying to form in New Yokr and the Greek Museum in Chicago and Salt Lake City, Mrs  Boulukos said "Its not a question of how different each Museum will be.  We are not competing against each other.  Each region has its own story to tell"  She cited the different lifestyles of  problems facing and types of work available to  Greek immgrants throughtout various part of the United Sates.
"The Greeks who went out Wet have a different story to tell than  those who came through Ellis Island.  They worked primarily on the railroads and in the mines.  Each group also had to overcome different kinds of obstacles.  Greek s in the West, for instance, had to face the Mormons, who were the dominant group there, while the Greeks in New YOrk had to deal with the Italian patronage system," she said.
The displays will try to provide a cross section of different generations of Greek immigrants to the New York area, she added, and all the periods of Greek immigration would have their place in the Museum.
Mrs. Boulukos described Greek immgrants as "true minorities...they did not come over all together, and noted that the success and prosperity Greeks have enjoys in the US did not come easy.
"We forget what the first immigrants went trhough.  The prejudice they faced.  What it took to run a store, open a business and fight discrimination", Mrs. Boulukos said, underscroving the Grek American community's need to preserve its own unique history.  Its not enough to have a parade every year or to have Greek resturants', she said. "And we musn't forget what Greek Americans have contirubted to American society.  We have helped make this country a place".
    
for more information about and to support the Greek Museum of New Yor, call 516 868 4092, visit the web at www.thegreekmuseum.com, or send email to Thegreekmsuem@aol.com
scan0001.jpg







 One of the ongoing activities of The Greek Museum is to video tape interviews with various Greek American individuals from all walks of life.  Approximately fifty  interviews have been conducted  and preserved for inclusion in our future library.    Some of the people recorded include Judge Nicholas Tsoucalas, Peter Peterson, and Dr. T. Roy Vagelos.

Recently, we interviewed  Ambassador Michael  Sotirhos who is truly a remarkable gentleman.  He discussed his life from his early childhood to his ambassadorial positions, and his work in various businesses.  He is tireless, devoted, motivated and determined to preserve his Greek heritage. A true New Yorker, he was born in “Hell’s Kitchen”.  He attended public elementary schools, Stuyvesant High School, and graduated from City College.

Perhaps the highlight of his life has been his presidential appointments as ambassador to two countries.   First, he was appointed by President Ronald Reagan to Jamaica, where he served for six years.   Immediately after that, he was appointed by President George Bush, Sr. to Greece. He was the first American of Greek descent to serve in this capacity in Greece.  In both countries, his signature style of reaching out to the local people proved to be one of his key successes.  In both countries, he attended a different church every week to interact with the people.

His service to the Greek Orthodox Church started in  his childhood, where he attended Evangelismos on the West side of New York.  He was an altar boy, was active in GOYA, the Parish Council and eventually served as President of that community.  He later joined the Holy Trinity Cathedral on East 74 Street, and served in the Parish Council and as President as well.   He continues to work for the Greek Orthodox Church and many Greek organizations, including the Onassis Public Benefit Foundation.
 Michael Sotirhos, A "diplomat for life, full of life and vigor!  

P2170033.JPG
Edition 6
Winter 2006

Do you know someone who would be a good person to interview?
 
If so, contact us!


In forthcoming editions, we will publish other interviews with various members of the Hellenic community


Organization News:  We will publish news of interest pertaining to the Immigrant story in future issues.

 
Have Computer…Have Screen…Have a Mike…Will Travel”

The Co-Founders of The Greek Museum, the Center for Greek American Heritage were very busy this past year presenting their program entitled “Our Story-Our People” to hundreds of people at more than a dozen venues.  All audiences were eager to hear the information and responded favorably to the photo narrative that traces the history of the arrival of the early Greek immigrants to the New York area.  Many cried out as they recognized familiar faces or places in the old photographs. 

One highlight of the traveling program was that it was presented in conjunction with the New York City “Immigrant History Week”.  This week is set aside by the Mayor to celebrate and recognize the contribution that immigrant groups have made in New York city.  “Our Story-Our People” was given at the NYC Public Library at 42 Street and the Astoria Branch of the Public Library in Queens.  In addition, it was also presented at City hall during the NYC comptroller’s celebration of Greek Independence Day.

These programs are important for the development of The Greek Museum, the Center for Greek American Heritage, because the goal is to raise awareness to the fascinating story of this immigrant group.  The program uses old photographs and documents that have been copied.  The narrative traces the story of the people using research information and pictures to tell the story of the impact of these immigrants.  In addition, it focuses on the importance of preserving ones own photographs and various artifacts about one’s own family roots.  By presenting this program, the mission of the museum is told and hopefully, this will gain support from the public to build a museum in the very near future.

If you have an organization that would like to see the program, call the founders,  A. Nicholas (20l 944 4127) on left and K. Boulukos  (516 868 4092) on the right.



Please note:   Lectures are given to foundations, fraternal organizations, church groups, and civic councils.   Contact us for addtional information. thegreekmuseum@aol.com

Η ιστορια του George Cutrulis..


Wild West roots were just a show

Last week, we met Cheyenne Chief Ho-To-Pi, actually Greek immigrant George Cutrulis. Here’s more.
He told kids they could recognize an Indian by how he walks; hands straight at his side and eyes and feet pointed the direction he’s traveling.
He said his mother’s name was Koon-Ka, or Moon Deer.
He claimed his father, Te-Ka-Ka-La — Thunderbird — had fought at the battle of Little Big Horn, where Gen. George Custer and his troops had a really bad day. And he said he’d later traveled with Buffalo Bill Cody’s Wild West show.
Had anyone done the math, Ho-To-Pi probably would have been busted. The part about his dad at Little Big Horn might have worked; it was in 1876. But Buffalo Bill, already retired, died in 1917, when Ho-Ti-Pi would have been a teen.
The chief also operated a 21-acre farm west of Lake Worth, between State Road 7 and Florida’s Turnpike.
A 1969 story said he had 23 dogs, 34 cats, eight cows, 150 chickens, a dozen turkeys and several goats. He’d gotten rid of his peacock and monkeys because they pecked visitors.
He kept a migrant workers’ camp there, and in 1959, a Puerto Rican laborer who objected to authorities removing his 13-year-old sister-in-law to a children’s home slashed the chief in the abdomen, cheek and hand.
Although it later was learned he’d immigrated after World War II, he told reporters he’d trained at conservatories starting at 13, traveled Europe, learned nine languages, knew 22 operas and 900 songs and toured across America and sang with the San Carlo Opera Company.
He said he fought for 22 months in World War I and appeared in silent films. “I recall Ho-To-Pi regaling my Cub Scout pack with Indian lore,” retired Palm Beach Post columnist Bill McGoun writes. “He was referred to then as the ‘Indian Caruso.’ A 1953 magazine article referred to him as ‘the famous Cheyenne opera singer.’’ If he ever sang in my presence, I don’t recall it.”
npall posttime 062410.jpg
Chief Ho-To-Pi, actually Greek immigrant George Cutrulis, with a group of boys, discussing Indian folklore. (Palm Beach Post file photo)
απο το Palmbeachpost.com

Πέμπτη 10 Μαΐου 2012

Ματαρόα Σελίδες ξενιτιάς..


ΝΩΝΤΑ ΤΣΙΓΚΑ: «Ματαρόα*»: πλούς ακατάπαυστος μέσα στη νύχτα

στα παιδιά μας που φεύγουν

Και δεν θάχω πια τίποτα δικό μου, ούτε ένα κομμάτι γης ν’ αγαπήσω. Δε θάμαι από κανένα τόπο. Μένει μονάχα στον ορίζοντα μια ασπρίλα ορθάνοιχτη -το μέλλον- κι όσα μας περιμένουν εκεί μέσα.
Μιμίκα Κρανάκη «Ματαρόα» σε δυό φωνές- Σελίδες ξενιτειάς

Το οπλιταγωγό «Ματαρόα» ξεκίνησε από τον Πειραιά τη νύχτα εκείνη του Δεκέμβρη του ’45 σκοντάφτοντας το βαρύ θαλασσινό βηματισμό του πάνω στο αναστατωμένο από το χειμώνα πέλαγος πλέοντας κατά τον Τάραντα της Σικελίας.

Με δαπάνη του Γαλλικού ινστιτούτου -βλέπε γαλλικού κράτους- και μέριμνα του σπουδαίου φιλέλληνα μορφωτικού ακολούθου της Γαλλίας στην Αθήνα Οκτάβιου Μερλιέ (1897-1976) ναυλώθηκε αυτό το πλοίο και αποφασίστηκε αυτή η Υποτροφιάδα ενώ το άκαμπτο στρατοδικείο κι ο εμφύλιος σπαραγμός εκείνη την ώρα αποφασίζαν: ΘΑΝΑΤΟΣ ! Το γηραλέο πλοίο όμως που αναχωρούσε σιωπηλά, ο πολιτισμός της Ευρώπης και το μέλλον της Ελλάδας διάλεγαν άλλα πράγματα. Επιβάτες του πλοίου περίπου εκατόν πενήντα εκλεκτοί νέοι που θ’ ανθίσουν , θα βλαστήσουν και να δώσουν καρπούς «εις την ξένην». Μερικά από τα ονόματα των επιβατών του «Ματαρόα» (αν δεν μας θυμίζουν κάτι ευθύνεται ο φθηνός καιρός και τα ήθη του που άφησαν ρηχή τη ματιά μας ώστε να μη μπορεί να διεισδύει κάτω από τις… επιφάνειες- τις επικαλύψεις- και τα πλαστογραφημένα προσωπεία):
Αριστομένης Προβελέγγγιος, Κωνσταντίνος Βυζάντιος, Μέμος Μακρής, Δημήτρης Χωραφάς, Νικόλαος Σβορώνος, Ελλη Αλεξίου, Μάτση Χατζηλαζάρου (Εμπειρίκου) , Εμμανουήλ Κριαράς, Κώστας Παπαϊωάννου, Κορνήλιος Καστοριάδης, Μιμίκα Κρανάκη, Κώστα Αξελός… Πίσω τους ακολουθεί λίγον καιρό μετά, κουβαλώντας μαζί του ένα ανεπούλωτο τραύμα στο πρόσωπο (μα εκείνο τη ψυχής) , ο μελλοντικός επαναστάτης της μουσικής ορθοδοξίας, ο Ιάνης Ξενάκης. ΄Εφτασε στο Παρίσι μόνος του. Οι περισσότεροι δεν γύρισαν πίσω ποτέ. Αφησαν όμως το στίγμα τους στον πολιτισμό, στις επιστήμες, στα γράμματα τη σφραγίδα τους στην Ευρώπη. Ως Ελληνες. Κρατώντας πάντοτε σφιχτά στο χέρι τους ένα σαπισμένο λεμόνι που τους άφησε για θυμητάρι η φτωχιά μάνα -Ελλάδα.

Ένα λεμόνι που μου έστειλαν το Πάσχα απ’ την Ελλάδα μου φάνηκε τόσο ωραίο και πολύτιμο που το ακούμπησα στο νιπτήρα μου να το βλέπω κάθε μέρα μέχρι που σάπισε επί τόπου**

Το πλοίο αυτό φέρει μιαν απίστευτη ιστορία. Αντιγράφω από το επιλογικό σημείωμα του Γιώργου Καλπαδάκη στο βιβλίο της γλύπτριας (και επιβάτιδος του «Ματαρόα») Νέλλης Ανδρικοπούλου- Το Ταξίδι του Ματαρόα, 1945:

Πριν από πενήντα χρόνια, αθόρυβα και χωρίς τυμπανοκρουσίες , ένα ιστορικό μεταγωγικό πλοίο διαλύθηκε για παλιοσίδερα λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Γλασκώβη, ενώ η καμπάνα του δόθηκε προς χρήση σε ένα σχολείο της Νέας Ζηλανδίας. Η νεοζηλανδική εταιρεία Shaw Savill & Albion το είχε ναυλώσει το 1926 από τη σκωτσέζικη Aberbeen Line, ενώ έξι χρόνια αργότερα το αγόρασε , μετονομάζοντας το από «Διογένης» σε «Ματαρόα». Κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου το πλοίο μετέφερε χιλιάδες Αμερικανούς στρατιώτες στη Βόρειο Ιρλανδία για την προετοιμασία της απόβασης στη Νορμανδία, ενώ μετά τον πόλεμο μετέφερε στην Παλαιστίνη εκατοντάδες Εβραίους που επέζησαν του Ολοκαυτώματος. Αρχιλογιστής του «Ματαρόα» δεν ήταν άλλος από τον διασωθέντα πλωτάρχη του Τιτανικού, Χέρμπερτ Πίτμαν, τον οποίο μέχρι το τέλος της ζωής του τον στοίχειωνε η σκέψη ότι θα μπορούσε να είχε σώσει κι άλλους επιβάτες μετά τη βύθιση του μυθικού υπερωκεανίου.

Ο «Στόλος της Ελευθερίας» δέχεται ανοικτά στη θάλασσα ένοπλη επίθεση από τον Ισραηλινό στρατό στις 31 Μαΐου του 2010. Οι σύγχρονοι ταγοί του Ισραήλ βλέπουν στενόμυαλα. Μέσα στη νύχτα που τους τυλίγει είναι φυσικό να μην μπορούν να διακρίνουν καθαρά. Ας δεχθούμε πως παράνομα (ναι!) ο στόλος αυτός διέσχισε τις θάλασσες ώστε να φτάσει στην αποκλεισμένη (με ποιό δικαίωμα;) Παλαιστινιακή Γάζα. Οι Ισραηλινοί δεν αναγνωρίζουν υπόσταση σ’ αυτό το κράτος και το κρατούν σε αποκλεισμό. Δεν ανέχονται πολύν καιρό τώρα κανέναν να τους υποδείξει πως θα χειριστούν («ιδιωτικά»…) αυτήν την (τόσο παγκόσμια) υπόθεση.
Γυρίζοντας τον χρόνο όμως πενήντα χρόνια πίσω θα δούμε νύχτα το «Ματαρόα» πάλι να ξεφορτώνει στην ίδια (πάλι) ακτογραμμή τους εποίκους του νεοϊδρυθέντος κράτους του Ισραήλ που αποφασίστηκε κάτω από την πίεση της παγκόσμιας κατακραυγής για το Ολοκαύτωμα.
Μπορεί κανείς να μην βρίσκει εδώ αναλογίες. Κι όμως το αίτημα σε όλα τα ταξίδια του «Ματαρόα» ήταν η ελευθερία. Η απελπισμένη αναζήτησή της. Αυτή που αποκτιέται με αγώνα και με δαγκωμένα χείλια. Με πείσμα και επιμονή. Τι σημασία έχει αν το καράβι που αιματοκυλίστηκε τώρα λεγόταν Mavi- Μarmara; Στη δική μου ματιά οι Ισραηλινοί κατέσφαζαν το ίδιο το παρελθόν τους πάνω στο κατάστρωμα. Αυτοκτονούσαν. Τους πατεράδες, την μνήμη των παππούδων τους δολοφονούσαν. Που ακόμα με το αστέρι του Δαβίδ κεντημένο στο μπράτσο και τον ανεξίτηλο αριθμό του Αουσβιτς τραβούσαν μεσονυχτίς κατά την Παλαιστίνη στη γη των προγόνων ν’ ακουμπήσουν τη βαριά τους ιστορία.
Να ξαναρχίσουν ζωή μετά από τόσο θάνατο…
Το σύγχρονο Ισραήλ δεν επιτρέπει με καθ’ όλα φασιστικό και αλαζονικό τρόπο στους άλλους να διατηρούν το δικαίωμα (κι αυτό ακόμα) της ύπαρξης. Μη παρέχοντας τους μήτε γη και ύδωρ. Μην αφήνοντάς τους αναπνοή.

Το σύγχρονο ελληνικό κράτος -θέλοντας και μη- τούτες τις μέρες καταρτίζει και πάλι τις λίστες του μεγάλου φευγιού που θα γεμίσει και πάλι τ’ αμπάρια του «Ματαρόα». Σιωπηλά, με βουβά μοιρολόγια, χωρίς όμως υστερίες -καθώς πνιγμένη στην ενοχή- η χώρα αποχαιρετά τον ανθό της. Η ίδια χώρα που ανακάλυψε τα «τάγματα ημιονηγών» για να πετάξει νεκρούς στις λάσπες της Αλβανίας ποιητές σαν το Γιώργο Σαραντάρη κι όλο τον ανήσυχο αφρό της γενιάς του ’30 , του ’40 και του ’50….
Σήμερα πενθηφορούσα, συντετριμμένη κάτω από το βάρος των αμαρτιών σαράντα και πλέον χρόνων η Ελλάδα αποχαιρετά και πάλι τα παιδιά της .

Και δεν είναι σε θέση να τους βάλει στο χέρι για το φευγιό και την ανάμνηση μήτε ένα λεμόνι. Αυτά που πουλιούνται «στις λαϊκές» εξάλλου δεν είναι πια της Αμφισας ή της Κορίνθου. Είναι Αργεντινής προ πολλού…

Το ταξίδι λοιπόν του «Ματαρόα» δεν τέλειωσε ποτέ. Συνεχίζεται… 

Μία μαρτυρία:
 
 
Επεξηγηματικά:
 

Τρίτη 8 Μαΐου 2012

Ο ΕΛΜΜΕ στο ΠΟΝΤΙΚΙ-ART


Ένα «σπίτι» για τους ξεριζωμένους











Της Έλενας Γαλανοπούλου http://topontiki.gr/article/34860

Ετοιμάζεται το πρώτο Ελληνικό Μουσείο Μετανάστευσης στον Πειραιά, στα πρότυπα αντίστοιχων μουσείων του εξωτερικού, στο οποίο ο επισκέπτης θα μπορεί να νιώσει, να συναισθανθεί και συνεπώς να σκεφτεί πάνω σε μια στάση ζωής βασισμένη στην αρχή της ισότητας και της αποδοχής του διαφορετικού. 
Αγράμματοι, αθώοι, πάμφτωχοι, με μοναδικό προσόν τη σωματική τους ακεραιότητα κι έναν μπόγο με ρούχα, ταξίδευαν στοιβαγμένοι για είκοσι πέντε μέρες ως «φορτίο» στα ανήλιαγα αμπάρια ενός πλοίου που τους μετέφερε από τον Πειραιά στη Νέα Υόρκη. Πόσο διέφεραν οι συνθήκες με τις οποίες μετανάστευαν οι Έλληνες προς την Αμερική τις δεκαετίες του 1900-1920, αναζητώντας μια «νέα Γη της Επαγγελίας», σε σχέση με όσους μετανάστες καταφτάνουν σήμερα στην Ελλάδα για να σώσουν ή να καλυτερέψουν τη ζωή τους; Μήπως, τελικά, ο πόνος του «ξεριζωμού» και η νοσταλγία της πατρίδας είναι τα κοινά στοιχεία που συναντά κανείς σε οποιαδήποτε ιστορία μετανάστευσης;
Τα μέλη του Συλλόγου «Ελληνικό Μουσείο Μετανάστευσης» οραματίζονται να προβληθεί η μετανάστευση στο πρώτο ελληνικό μουσείο με σχετικό θέμα που πρόκειται να δημιουργηθεί, στα πρότυπα άλλων αντίστοιχων του εξωτερικού.
«Η Ελλάδα, μια κατ’ εξοχήν χώρα εξαγωγής μετανάστευσης για πάνω από δύο αιώνες, με εκατομμύρια μετανάστες σε όλα τα μέρη του κόσμου και εκατοντάδες χιλιάδες μέσα σ’ αυτήν, είναι ντροπή να μην διαθέτει Μουσείο Μετανάστευσης», σημειώνει χαρακτηριστικά ο δημοσιογράφος Αντώνης Χατζής στον διαδικτυακό τόπο του Συλλόγου ΕΛΜΜΕ, που στοχεύει αρχικά στη δημιουργία και ακολούθως στη συνεχή υποστήριξη και ανάπτυξη ενός τέτοιου μουσείου στην Ελλάδα.
 Γιατί οι άλλοι κι όχι εμείς;
 Και πράγματι αυτό που συμβαίνει σε χώρες όπως η Γερμανία, η Δανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Αυστραλία, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ είναι εντυπωσιακό. Ολόκληρο το νησάκι Έλλις, για παράδειγμα – γνωστό στους Έλληνες μετανάστες ως «Καστριγγάρι» –, που βρίσκεται στην είσοδο του λιμανιού της Νέας Υόρκης και λειτουργούσε ως σταθμός ελέγχου μεταναστών από το 1892 έως το 1924, σήμερα λειτουργεί ως μουσείο και ιστορικό κέντρο μετανάστευσης. Το πλούσιο αρχειακό υλικό του, μάλιστα, έχει ψηφιοποιηθεί και είναι διαθέσιμο στο Διαδίκτυο (www.ellisisland.org). Ενώ ο επισκέπτης του νησιού έχει τη δυνατότητα να «ζήσει» για λίγες ώρες ως μετανάστης, περνώντας από τα ιατρεία, τους κοιτώνες, αλλά και να ακούσει αυθεντικά μαγνητοφωνημένα αποσπάσματα από προσωπικές αφηγήσεις μεταναστών.
Φυσικά, κάτι τέτοιο ακούγεται πολύ μακρινό για τα ελληνικά δεδομένα. Κι όμως, η δημιουργία του Ελληνικού Μουσείου Μετανάστευσης φαίνεται να έχει πάρει τον δρόμο της, μιας και έχει ανακοινωθεί επίσημα πως θα συμπεριλαμβάνεται στην «Πολιτιστική Ακτή», στο σχέδιο, δηλαδή, ανάπλασης του παραλιακού μετώπου του Πειραιά. Για τον σκοπό αυτό έχει παραχωρηθεί η «πέτρινη» αποθήκη του ΟΛΠ, κτήριο του τέλους του 19ου αιώνα, και έχει ήδη ολοκληρωθεί η προμελέτη για την ανακαίνισή του.
Παράλληλα, τα τελευταία δύο χρόνια ο Σύλλογος, μέσω των πενήντα περίπου εθελοντών του, συλλέγει και καταγράφει προφορικές μαρτυρίες μεταναστών από και προς την Ελλάδα, μαζί με σχετικά αντικείμενα (από φωτογραφίες, έγγραφα, σουβενίρ, κάρτες μέχρι μαντήλια και μικροέπιπλα). Αλλά και εντοπίζει μέσω Οργανώσεων της Ομογένειας εάν υπάρχουν ορισμένες έτοιμες συλλογές ανά τον κόσμο. «Μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί. Είμαστε όμως σχεδόν βέβαιοι πως πρέπει να υπάρχουν, γι’ αυτό και συνεχίζουμε την έρευνα», μας εξηγεί ο Στράτος Ραπτόπουλος, πρόεδρος του Συλλόγου ΕΛΜΜΕ.
 Εθελοντές για το μουσείο
 Ανάμεσα στους εθελοντές που εργάζονται για τη συγκέντρωση του υλικού που θα αποτελέσει την πρώτη ύλη για τη δημιουργία του μουσείου, συναντάμε από φοιτητές και απλούς ενεργούς πολίτες έως ακαδημαϊκούς και μουσειολόγους. Έχουν ήδη ξεχωρίσει κάποιες βασικές περιόδους εργασίας: η μετανάστευση Ελλήνων προς την Αμερική τις δεκαετίες 1900-1920, το κύμα Ελλήνων μεταναστών προς Γερμανία και Αυστραλία τις δεκαετίες 1950-1970, αλλά και οι τελευταίες δεκαετίες από το 1990 έως σήμερα, που αφορούν την έλευση μεταναστών κυρίως από την Αλβανία και την Ασία.
Κάποια από τα αποκτήματα της μικρής αλλά διαρκώς διευρυνόμενης συλλογής κάνουν τα μέλη του ΕΛΜΜΕ να νιώθουν ήδη υπερήφανα. Ανάμεσά τους μια επιστολή του Ελύτη που απευθύνεται στους Έλληνες της Σουηδίας την εποχή που παραλάμβανε το Νόμπελ Λογοτεχνίας και το μισό τμήμα μιας εικόνας του Θεόφιλου, την οποία η μητέρα μιας οικογένειας έκοψε στη μέση όταν αναγκάστηκε να δώσει τα δύο της παιδιά για υιοθεσία σε Αθήνα και Αμερική με σκοπό να την ενώσει με το άλλο μισό όταν ξαναβρεθούν. Αντικείμενα που αποτελούν την πρώτη «μαγιά» πάνω στην οποία θα στηθεί το μουσείο.
Για το τέλος ρωτάμε τον Στρ. Ραπτόπουλο εάν σκέφτονται να εντάξουν στην έρευνά τους μια ακόμη τελευταία κατηγορία που διαμορφώνεται στις μέρες μας, το ολοένα αυξανόμενο κύμα των Ελλήνων που εγκαταλείπουν τη χώρα λόγω οικονομικής κρίσης. «Το γεγονός ότι ήρθε και πάλι η σειρά μας να μεταναστεύσουμε δείχνει την ιστορική συνέχεια του φαινομένου και κάνει ακόμη πιο επίκαιρη την ιδέα της δημιουργίας ενός τέτοιου μουσείου, που μάλιστα θα περιλαμβάνει εξίσου και θα γεφυρώνει το διπλό μεταναστευτικό φαινόμενο, από και προς την Ελλάδα», τονίζει. Μας αποκαλύπτει μάλιστα πως τα μέλη οραματίζονται τη διεύρυνση μελλοντικά του μουσείου σε έναν ευρύτερο Μεταναστευτικό Οργανισμό, που θα παρέχει πληροφορίες και βοήθεια στους μετανάστες και των δύο καταστάσεων. Ας το ελπίσουμε!

Info: Για περισσότερες πληροφορίες ανατρέξτε στο elmme2010.blogspot.com

Τετάρτη 2 Μαΐου 2012

Μουσειο μεταναστευσης Lower East Side Tenement




Στον αριθμό 97 της οδού Orchard, ένα από αυτά τα κτίρια (ακόμα δεν ήταν χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο, αλλά παντελώς εγκαταλελειμμένο) μετατράπηκε σε μουσείο, στις αρχές της δεκαετίας του '90. Το συγκεκριμένο, λειτούργησε για τη στέγαση οικογενειών μεταναστών, από το 1864, φιλοξενώντας περίπου επτά χιλιάδες άτομα συνολικά, από είκοσι διαφορετικές χώρες προέλευσης. Αποτελείται από πέντε ορόφους, στους οποίους κατανέμονται είκοσι δύο διαμερίσματα (καθένα με δύο μικρά δωμάτια και μία κουζίνα) και δύο καταστήματα. Οι ανάγκες ήταν τόσο επιτακτικές ώστε, προς το 1900, ο λειτουργικός διαχωρισμός των χώρων καταργήθηκε πρακτικά, και όλα τα δωμάτια μετατράπηκαν σε χώρους ανάπαυσης και εργασίας μαζί (Lowenthal et al, 1993). Οι υπεύθυνοι του μουσείου εντοπίζουν εθνοτικά ρεύματα ανά περιόδους: αρχικά το κτίριο φιλοξένησε Γερμανούς και Ιρλανδούς, ενώ αργότερα Ιταλούς και Εβραίους από την Ανατολική Ευρώπη (Mendelsohn, 2009). Το 1935 έγινε έξωση σε όσους διέμεναν εκεί, καθώς το κτίριο δεν πληρούσε τις προδιαγραφές υγιεινής και στέγασης που προέβλεπε ένας νέος νόμος ως υποχρεωτικές (Kayton, 2003). Έμεινε ακριβώς όπως το εγκατέλειψαν τότε, μέχρι το 1989, όταν δύο ακτιβίστριες και κοινωνικοί επιστήμονες, δοκίμασαν να το ανοίξουν και να μπουν μέσα.
4lestmfacadeΕικόνα 4 - Η πρόσοψη του Μουσείου (φωτογραφία του Massmatt, ανάκτηση από Flickr Profile, 24/04/12)
Από τότε ξεκινάει η αποκατάστασή του, η συγκέντρωση των αντικειμένων από τα διαμερίσματα και η αναζήτηση ντοκουμέντων για την ταυτότητα των ενοίκων. Το 1992 η πολυκατοικία θα συμπεριληφθεί στον Εθνικό Κατάλογο Ιστορικών Κτιρίων, το 1994 θα είναι επισκέψιμο μουσείο πια (Sterlincht, 2004) και θα χαρακτηριστεί Εθνικό Ιστορικό Μνημείο (National Historic Landmark, NHL). Να σημειώσω σε αυτό το σημείο ότι, τα NHLs αναγνωρίζεται ότι έχουν εξαιρετική αξία ή ποιότητα, και αποτελούν δείγματα για την ερμηνεία της κληρονομιάς των Ηνωμένων Πολιτειών (μεταφέρω ακριβώς τον ορισμό στα αγγλικά, για να μη χαθεί το ιδιαίτερο αρχικό νόημα: "National Historic Landmarks are nationally significant historic places [...], because they possess exceptional value or quality in illustrating or interpreting the heritage of the U.S."). Από το 1998 θα είναι συνεργαζόμενο μουσείο με τον ιστορικό τόπο στο Ellis Island. Ακόμη, από το 1999, το μουσείο συμμετέχει ενεργά στη σύσταση και την προώθηση της Διεθνούς Συνεργασίας Ιστορικών Τόπων «Συνείδησης» (International Coalition of Sites of Conscience). Πρόκειται για ένα δίκτυο φορέων διαχείρισης και προβολής ιστορικών τόπων, που φιλοδοξούν να αποκτήσουν έναν πιο παρεμβατικό ρόλο, ως νέα κέντρα ενεργοποίησης της δημοκρατίας και της συμμετοχής των πολιτών (civic engagement), βοηθώντας τους να συνδέσουν την ιστορία αυτών των μνημείων με τις επιπτώσεις τους στη σύγχρονη ζωή, παρακινώντας το διάλογο γύρω από φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα, και προωθώντας τις ανθρωπιστικές και δημοκρατικές αξίες.
Ειδικότερα, αποστολή του Lower East Side Tenement Museum είναι «η διατήρηση και ερμηνεία της ιστορίας της μετανάστευσης μέσα από τις προσωπικές εμπειρίες των γενιών των μεταναστών [...], η ενδυνάμωση των συναισθηματικών συνδέσεων μεταξύ του παρόντος και του παρελθόντος των επισκεπτών και των μεταναστών, η προαγωγή της εκτίμησης για τον βαρυσήμαντο ρόλο που έχει παίξει και συνεχίζει να παίζει η μετανάστευση στη διάπλαση της εξελισσόμενης αμερικανικής εθνικής ταυτότητας» (LESTM Website, 2012). Οι συλλογές του αποτελούνται από προσωπικά και άλλα αντικείμενα που βρέθηκαν επί τόπου, αρχεία, φωτογραφίες και προφορικές μαρτυρίες.
Η προσέγγιση του μουσείου μπορεί να χαρακτηριστεί εναλλακτική και συναισθηματικά φορτισμένη. Έξι διαμερίσματα έχουν μέχρι τώρα «αποκατασταθεί»: με οδηγό κάποιες φωτογραφίες, το προσωπικό του μουσείου έχει προσπαθήσει να επαναφέρει σκηνογραφικά τους χώρους σε εκείνα τα στιγμιότυπα, «στήνοντας» ξανά τα έπιπλα και τα προσωπικά αντικείμενα στα δωμάτια, όπως ήταν σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές, όταν κατοικούνταν από συγκεκριμένες οικογένειες. Οι επισκέπτες δεν περιηγούνται ελεύθερα, αλλά κάνουν κρατήσεις σε οργανωμένες ξεναγήσεις, στο τέλος των οποίων, γίνονται ομαδικές συζητήσεις με το προσωπικό, γύρω από ζητήματα και πτυχές της μετανάστευσης.
Η πρώτη επιλογή, είναι η ξενάγηση με τίτλο "Hard Times", στα διαμερίσματα του δεύτερου ορόφου, που εστιάζει στις οικονομικές αντιξοότητες με τις οποίες βρέθηκαν αντιμέτωπες δύο οικογένειες: οι Gumpertz, Εβραίοι από την Πρωσία, ένοικοι τα πρώτα χρόνια που λειτουργεί το κτίριο, και οι Ιταλοί Baldizzi, που διέμειναν εκεί από το 1928 μέχρι τη στιγμή της οριστικής έξωσης όλων. Ο σύζυγος Gumpertz εξαφανίστηκε το 1874 και η γυναίκα αναγκάστηκε να εργαστεί, στον ίδιο χώρο που ζούσε, ως μοδίστρα.
5baldizziΕικόνα 5 - Από το διαμέρισμα της οικογένειας Baldizzi, στο δεύτερο όροφο, όπως ήταν στη δεκαετία του 1930 (του Shawn Hoke, ανάκτηση από Flickr Profile, 24/04/12) 
Η δεύτερη εναλλακτική, είναι η ξενάγηση "Sweatshop Workers", στα διαμερίσματα του τρίτου ορόφου, όπου παρουσιάζεται η ζωή δύο πολύτεκνων οικογενειών εργατών στη βιοτεχνία ενδυμάτων, στις αρχές του 20ου αιώνα: των Rogarshevsky από τη Λιθουανία, που θα χάσουν τον πατέρα από φυματίωση (και «τους συναντάμε» τη στιγμή που κάθονται στο τραπέζι της κουζίνας και πενθούν, σύμφωνα με την εβραϊκή παράδοση), οπότε η μητέρα θα εργαστεί ως θυρωρός της πολυκατοικίας, και των Πολωνών Levine, που έχουν στήσει ένα ραφείο στο χώρο που μένουν, με υπαλλήλους, μάλιστα.
6levineΕικόνα 6 - Διαμέρισμα τρίτου ορόφου, όπως ήταν στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν διέμενε εκεί η οικογένεια Levine, πολωνικής καταγωγής, που είχε στήσει στον ίδιο χώρο ένα ραφείο (ανάκτηση από LESTM Facebook Profile, 24/04/12) 
Τρίτη επιλογή, είναι η ξενάγηση "Irish Outsiders" σε διαμέρισμα του τέταρτου ορόφου, όπου κατοικούσαν οι Ιρλανδοί Moore το 1869, όταν ένα τραγικό περιστατικό συμβαίνει: η μικρότερη κόρη αρρωσταίνει από κάποια μόλυνση και πεθαίνει. Η περίπτωσή τους αντιπαραβάλλεται με μια άλλη οικογένεια Εβραίων ρωσικής καταγωγής, των Katz, ενοίκων στη δεκαετία του 1930.
Μια άλλη δυνατότητα είναι να επισκεφθεί κανείς το διαμέρισμα των Confino στον πρώτο όροφο, μιας οικογένειας Σεφαρδιτών Εβραίων από την Καστοριά, που έζησαν εκεί προσωρινά, από το 1913 μέχρι το 1916, και να συζητήσει με μια εμψυχώτρια που υποδύεται την έφηβη κόρη, Βικτώρια.
7confinoΕικόνα 7 - Η εμψυχώτρια Jesse Varma υποδύεται τη Victoria Confino, στο διαμέρισμα που κατοικούσε με την οικογένειά της, στον τέταρτο όροφο, στα μέσα της δεκαετίας 1910 (ανάκτηση από LESTM Blog, 24/04/12)
Επίσης, μία φορά το μήνα οργανώνεται ειδική ξενάγηση για την ιστορία του κτιρίου γενικά και τις μετατροπές στη διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων, σύμφωνα με τις εκάστοτε ανάγκες αλλά και τους στεγαστικούς κανονισμούς, καθώς και για το έργο και τις μεθόδους της επιστημονικής ομάδας του μουσείου (συντηρητών, αρχαιολόγων, κτλ).
Αξίζει, ακόμη, να αναφερθούν οι τρεις περίπατοι – ξεναγήσεις ("Outside the Home", "Then & Now", "Foods of the Lower East Side") που οργανώνονται έξω από το μουσείο, στην ευρύτερη περιοχή, με σκοπό να ανακαλύψουν οι συμμετέχοντες το πώς οι μετανάστες συν-διαμορφώνουν και μοιράζονται το αστικό περιβάλλον και τον πολιτισμό. Εκτός από αυτά, το μουσείο διαθέτει εκπαιδευτικό οπτικοακουστικό υλικό σε σχολεία, ενώ προσαρμόζει και συνδυάζει τις παραπάνω ξεναγήσεις, στο πλαίσιο ειδικών εργαστηρίων επιμόρφωσης εκπαιδευτικών στα θέματα της αρχιτεκτονικής, της πολιτισμικής αφομοίωσης, της διάκρισης και της εκβιομηχάνισης. Τέλος, οργανώνει μαθήματα εκμάθησης της αγγλικής γλώσσας, ενώ έχει εκδόσει σε συνεργασία με τη NY Times τον πρώτο οδηγό πόλης για μετανάστες, στην αγγλική, την κινέζικη και την ισπανική γλώσσα, το 2004 (Abram, 2008).
Προς μεγάλη μου απογοήτευση, ενώ ετοιμαζόμουν να αναφέρω ορισμένες διαδικτυακές διαδραστικές εφαρμογές στην (προσφάτως ανανεωμένη) ιστοσελίδα του μουσείου, ανακάλυψα ότι δεν είναι σε λειτουργία οι σχετικοί σύνδεσμοι αυτή τη στιγμή. Ανάμεσά τους ήταν το παιχνίδι "We Are Multicolored", όπου μπορούσε ο χρήστης να σχεδιάσει τη «δική του σημαία», συνδυάζοντας και αναδιατάσσοντας όποια στοιχεία επιθυμούσε από τρεις σημαίες: της χώρας προέλευσής του, της χώρας διαμονής και της χώρας που «ονειρεύεται» να επισκεφθεί. Ελπίζω να τις «ανεβάσουν» ξανά και σύντομα, οπότε θα επανέλθω με σχετική ενημέρωση και περισσότερες λεπτομέρειες. Πάντως, μπορείτε να βρείτε αρκετό ενδιαφέρον (και ψηφιοποιημένο μουσειακό) υλικό στον ιστοτόπο.
Το Lower East Side Tenement Museum μάλλον δε συγκαταλέγεται στο παραδοσιακό παράδειγμα, κι αυτός είναι ένας καλός λόγος να το επισκεφθεί κανείς. Ωστόσο, στο αν συνιστά το πρότυπο του ριζοσπαστικού μουσείου, όπως φιλοδοξεί, διατηρώ ενδοιασμούς. Να το θέσω αλλιώς: Αν το δω με τα μάτια του πολίτη μιας χώρας που τα μουσεία της εκθέτουν τα γιλέκα του Κολοκοτρώνη, αλλά σιωπούν (ή ψιθυρίζουν, το πολύ) για τη συνεισφορά των Μικρασιατών προσφύγων στην εκβιομηχάνισή της και τη μεταχείριση διάκρισης με την οποία ήρθαν αντιμέτωποι, για παράδειγμα (εκθεσιακού θέματος κοινωνικής ιστορίας), τότε το Lower East Side Tenement Museum μου φαντάζει εξαιρετικό. Αν το δω, όμως, με τα μάτια του μελετητή των μουσείων, τότε θέλω να συζητήσω τους δύο άξονες της εκθεσιακής πρακτικής του: την αξιοποίηση της ετερότητας για την επικύρωση της ενότητας (!) στο ιδεώδες του έθνους, και την υποκειμενοποίηση της ιστορίας ενός εγγενώς κοινωνικού φαινομένου (!). Ακόμα κι αν συμφωνήσουμε ότι αυτή η ενότητα υφίσταται όντως, σε καμία περίπτωση δεν επιτεύχθηκε ούτε αυθόρμητα, ούτε ελεύθερα, ούτε αβίαστα. Όπως είδαμε στο πρώτο μέρος του άρθρου, οι συγκρούσεις και η καταπίεση ήταν επιδραστικά παρούσες στην αμερικανική κοινωνία. Οι δε οδυνηρές συνθήκες στέγασης ολόκληρων τμημάτων πληθυσμών, δεν είναι οικογενειακή μοίρα απλά, είναι συνέπεια της χαμηλά αμειβόμενης εργασίας, των άνισων κοινωνικών σχέσεων.
Οπότε, η εκτίμηση του βαρυσήμαντου ρόλου των μεταναστών βρίσκεται στην αναγνώριση ότι διέπλασαν μια όποια εθνική ταυτότητα, ή η παρουσία και η δραστηριότητά τους μπορεί και χρειάζεται να ερμηνευτεί έξω από το εθνικό πλαίσιο, αντίθετα σε αυτό, και προς την αμφισβήτησή του, πια; Κι αν, τελικά επιλέγεις να μικρο – αναλύεις εμπειρίες και καταστάσεις που στην πραγματικότητα είναι συλλογικές, μπορείς να θεωρηθείς ριζοσπαστικός, ή μήπως απλά ο «τρόπος να τα λες» είναι εναλλακτικός;

Ολο το αρθρο εδω:

http://www.artmag.gr/art-articles/arts/abalons/3621-lower-east-side-tenement-museum